Financiën VVT-sector verbetert, stijgende personeelskosten zorgwekkend

De afgelopen jaren werd de VVT-sector gekenmerkt door financiële tekorten. In 2016 rapporteerde 41 procent van de instellingen met een omzet boven de 3,5 miljoen euro een negatief resultaat. Twee jaar later, in 2018, is dit percentage gedaald naar ongeveer 14 procent. De gemiddelde solvabiliteit steeg in diezelfde driejaars-periode van 37 procent naar 43 procent. Figuur 1 geeft het verloop van zowel het bedrijfsresultaat als de solvabiliteit weer in de afgelopen tien jaar. Dit blijkt uit de resultaten van de ZorgRating benchmark, waarbij de cijfers zijn gebaseerd op de jaarverslagen van ongeveer 150 VVT-instellingen over de periode 2009 tot en met 2018. In de ZorgRating benchmark zijn circa 360 VVT-instellingen opgenomen. De 150 reeds geanalyseerde VVT-instellingen vormen een representatieve afspiegeling van de gehele sector.

Ontwikkeling bedrijfsopbrengsten van VVT-instellingen onder druk

In de periode 2014 tot 2016 stond de ontwikkeling van de bedrijfsopbrengsten van VVT-instellingen onder druk, zoals te zien is in figuur 2. Dit is grotendeels te verklaren door de tariefkortingen in de Wmo in combinatie met de scheiding van wonen en zorg. Daarnaast werd het verlies voor 2016 met name veroorzaakt door de onregelmatigheidstoeslag (ORT). In de afgelopen drie jaar heeft de sector een verbetering getoond en stegen de bedrijfsopbrengsten met 5 procent. Dit is mede het gevolg van de toenemende vergrijzing en een toename in de vraag naar zwaardere verpleeghuiszorg in combinatie met de verkregen kwaliteitsgelden.

Personeelskosten stijgen harder dan bedrijfsopbrengsten

De opbrengstenstijging ging echter gepaard met een stijging in de personeelskosten van ruim 8 procent. Over de afgelopen tien jaar zijn de personeelskosten aanzienlijk harder gestegen dan de bedrijfsopbrengsten, met respectievelijk 31 versus 22 procent. Ook hebben VVT-instellingen meer extern personeel moeten aanwenden. In 2018 lagen de uitgaven aan personeel niet in loondienst als percentage van de totale personeelskosten op bijna 11 procent, waar dit in 2017 nog maar 6 procent was. Het toenemende verschil tussen de ontwikkeling van bedrijfsopbrengsten en personeelskosten is zorgwekkend en de vraag is of deze ontwikkeling lang houdbaar blijft.

Vinden van voldoende en gekwalificeerd personeel één van de grootste uitdagingen

In toenemende mate blijkt het vinden van voldoende en gekwalificeerd personeel één van de grootste uitdagingen voor zorginstellingen. Mede dankzij het feit dat er steeds meer patiënten zijn die zwaardere zorg nodig hebben, nam het aantal openstaande vacatures in 2018 toe ten opzichte van 2017. Volgens het UWV zal deze trend in 2019 doorzetten. Tegelijkertijd is er in verpleeghuizen, wederom door de toenemende vraag voor zware zorg, een steeds sterkere behoefte aan hoogopgeleid personeel ontstaan, met alle kosten van dien.

Ziekteverzuim personeel neemt sinds 2013 toe

Naast deze verklaring toont figuur 3 aan dat het ziekteverzuim van het personeel van de onderzochte instellingen sinds 2013 aan het toenemen is. In 2018 lag het ziekteverzuim 0,9 procentpunt hoger dan in 2013; een procentuele toename van bijna 17 procent.

Hoewel de resultaten zijn verbeterd en de solvabiliteit gemiddeld ruim boven bancaire normen ligt, blijft de ontwikkeling van de personeelskosten zorgwekkend. Als de trend van de afgelopen jaren doorzet, komen de resultaten onder druk en zullen zorginstellingen investeringen moeten uitstellen.

Reactie Finance Ideas (Pim Diepstraten, partner) “Positief om te zien dat de VVT-sector zich het afgelopen jaar financieel sterk heeft verbeterd en gemiddeld ruim boven de financiële eisen van banken presteert. De stijgende personeelskosten vormen echter het grootste risico voor de financiële continuïteit op de lange termijn, waarbij zorginstellingen ook nog een aanzienlijke investeringsopgave kennen.”

Noot voor de redactie:

Meer informatie over ZorgRating vindt u op de website www.zorgrating.nl. Voor een toelichting kunt u contact opnemen met Pim Diepstraten van Finance Ideas, bereikbaar op 06-19212111 of per mail pim.diepstraten@finance-ideas.nl

Over ZorgRating

De ZorgRating benchmark wordt jaarlijks uitgevoerd door Finance Ideas en brengt de financiële prestaties en kredietwaardigheid van ongeveer 900 zorginstellingen in kaart. In één oogopslag een vergelijking van de financiële prestaties en kredietwaardigheid van zorginstellingen in Nederland. Door zestien financiële en operationele ratio’s te berekenen en te wegen tot een individuele ZorgRating, is het mogelijk zorginstellingen over de afgelopen vijf jaar met elkaar te vergelijken.

Meer over ZorgRating?

ZorgRating is een initiatief van Finance Ideas. Als financieel adviseur voor maatschappelijk kapitaal ondersteunt Finance Ideas haar klanten om kansen op een financieel verantwoorde wijze te realiseren. Dit is vaak gekoppeld aan het vastgoed. Op www.zorgrating.nl zijn voorbeeldrapportages te downloaden en is tevens meer informatie te vinden over alle mogelijkheden en kosten van ZorgRating. Ook zijn hier eenvoudig actuele rapportages te bestellen.