Forse daling marktrente na besluit Fed en ECB voor rentepauze

Belangrijkste ontwikkelingen op een rij

• Inflatie in Nederland negatief, kerninflatie blijft hoger dan 4%
• De ECB houdt de depositorente in oktober 2023 gelijk op 4,00% en verwacht daling inflatie in 2025
• 10-jaars EUR marktrente daalt met circa 0,30% tot 3,16% na communicatie van de ECB
• De Fed houdt de beleidsrente binnen de bandbreedte van 5,25% tot 5,50%
• Aandelenbeurzen reageren positief op communicatie centrale banken

Inflatie in Nederland negatief, kerninflatie nog steeds hoger dan 4%

De inflatie in Nederland bedraagt in september -0,3% (jaar-op-jaar), een verdere daling ten opzichte van het niveau van de maanden ervoor. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door dalende energieprijzen. De kerninflatie (exclusief voedsel en energie) is ook hard gedaald naar 4,7% ten opzichte van een piek van 8,1% in april. In september kwam de inflatie in de Eurozone uit op 4,3%, een verdere daling na een piek van meer dan 10% in oktober 2022. De kerninflatie is gedaald tot 4,5% in september (augustus 5,4%). De meest recente ECB-prognoses gaan uit van een inflatie van 5,1% voor 2023, 2,9% voor 2024 en 2,2% voor 2025. Deze verwachting is afgelopen zondag nog bevestigd door ECB-president Lagarde. Inflatie in de Verenigde Staten ziet een lichte stijging en komt uit op 3,7% in september.

^{Bron: Eurostat}

Einde renteverhoging ECB leidt tot daling marktrente

De Europese Centrale Bank heeft de pauzeknop ingedrukt en behoudt de beleidsrente van 4,00% na 10 renteverhogingen sinds juli 2022. Deze stop werd ook verwacht door de markt. De ECB houdt vast aan de doelstelling om inflatie terug te brengen naar 2% op middellange termijn en evalueert nu welk effect de eerdere renteverhogingen hebben op de economie en inflatie. De verwachting van de markt is dat de ECB in april 2024 de eerste renteverlaging doorvoert.

Met het indrukken van de pauzeknop signaleert de ECB dat de huidige maatregelen waarschijnlijk voldoende effectief zijn en de inflatie op termijn weer zal dalen naar de doelstelling van circa 2,0%. Dit heeft geleid tot een forse daling van de langdurige marktrente, omdat in de markt meer wordt gekeken naar de verwachte toekomstige ontwikkelingen. In Europa daalde de 10-jaars EUR IRS met circa 0,30% tot 3,16%. Verder is het opvallend dat de rentecurve inverse blijft voor kortere looptijden; zo ligt de 6-jaars EUR IRS op een lager niveau dan de 1-jaars EUR IRS. Boven de vijftien jaar is de rentecurve weer normaal.

^{Laatste update 6/11/2023, Bron: Refinitiv Eikon}

Fed houdt beleidsrente gelijk, financiële markten reageren positief

De Fed heeft de beleidsrente ook op een gelijk niveau gehouden. Hierdoor bedraagt de depositorente nog steeds 5,25 – 5,50% ten opzichte van 0,00 – 0,25% in begin 2022. Fed-voorzitter Jerome Powell geeft aan dat de Fed verdere renteverhogingen niet uitsluit gezien de vele onzekerheden in de markt. Zowel de oorlog tussen Israël en Hamas als het uitblijven van een begrotingsakkoord van de Amerikaanse overheid zorgen voor onzekerheid.

Keuzes vanuit de centrale banken hebben ook effect op de koersen van staatsobligaties en aandelenbeurzen. De yield voor 10-jaars Nederlandse staatsobligaties nam fors af met circa 0,5% na een stijgende yield in de maanden daarvoor. De aandelenbeurzen reageerden zeer positief op de communicatie vanuit de centrale banken. Zo stegen alle grote indexen.

^{Laatste update 6/11/2023, Bron: Refinitiv Eikon}

Wat betekent dit voor uw zorginstelling?

De volatiele rentestanden brengen een grotere onzekerheid met zich mee voor meerjarenplannen en businesscases. Langere tijd zijn we gewend geraakt aan lage renteniveaus. De recente ontwikkelingen geven echter aan dat het belangrijk blijft om rekening te houden met een voldoende hoge onzekerheidsmarge in de rente bij de doorrekening van businesscases. Verder is dit een goed moment voor zorginstellingen om het gebruik van rentederivaten te overwegen. Daarnaast kan de recente onrust bij banken zorgen voor een meer conservatieve benadering door financiers. Dit kan het uitdagender maken voor zorginstellingen om hun investeringen te financieren.

Sparren over uw investerings- en financieringsproces?

Heeft u behoefte om te bespreken wat dit voor uw zorginstelling betekent? Neem contact op met Maarten van den Broek of stel uw vraag via onderstaand contactformulier. Uiteraard kunnen wij ook met het bredere investerings- en financieringsproces meekijken.