Ziekenhuizen gaan dit jaar omzetplafonds overschrijden

Uit de Financiële Zorgthermometer blijkt dat 90 procent van de ziekenhuizen verwacht dit jaar het omzetplafond bij één of meerdere zorgverzekeraars te overschrijden. Meer dan de helft van de respondenten geeft aan, mede vanwege contractuele doorleverplicht, zorg te blijven doorleveren ondanks de mogelijk negatieve financiële impact.

Zorgverzekeraars spreken met ziekenhuizen (meestal jaarlijks) een maximaal budget af voor de te leveren zorg, ook wel het omzetplafond genoemd. Met een dergelijk afspraak liggen de risico’s van overproductie bij de individuele ziekenhuizen. Dit is mede een gevolg van het hoofdlijnenakkoord medisch-specialistische zorg 2019- 2022. Dit akkoord heeft als doel om de zorg doelmatiger te maken en de groei in de medisch specialistische zorg af te remmen tot nul procent. Uit de reacties op de Financiële Zorgthermometer blijkt dat dit probleem zich bij 90 procent van de respondenten dit jaar dreigt voor te doen.

Is het hooflijnenakkoord nog haalbaar?

De verwachte groeiafspraken voor ziekenhuizen voor volgend jaar liggen op circa een half procent. Dit is in lijn met het hoofdlijnenakkoord. Tegelijkertijd wordt gemiddeld genomen een tariefontwikkeling van één procent onder inflatie verwacht. De verwachte groei in zorg, gecombineerd met een lagere (reële) compensatie om deze zorg te leveren, roept de vraag op in hoeverre het hoofdlijnenakkoord nog houdbaar is. Daar komt nog bij dat een deel van de ziekenhuizen meerjarenafspraken heeft met zorgverzekeraars. Dit betekent dat het risico van overproductie en bijhorende financiële consequenties ook volgend jaar weer een belangrijke rol gaat spelen.

Flexibele verdeelsleutel voor besteding kwaliteitsgelden

In dit kwartaal is ook opvolging gegeven aan eerder onderzoek over de kwaliteitskader in de verplegingszorg. De financials in de zorgsector verwachten dat circa 30% van de € 2,1 miljard uit het kwaliteitskader niet benut gaat worden. Een klein jaar geleden was dit nog 40%. Een mogelijke verklaring voor deze daling kan zijn dat een deel van het kwaliteitsbudget 2020 ter beschikking wordt gesteld ter compensatie voor de aangekondigde tariefverlaging van zzp VV4. Daarnaast geeft circa 90% van de respondenten aan dat de 85/15 verdeelsleutel voor de besteding van kwaliteitsgelden aan respectievelijk personeel en overig (zoals innovatie) flexibeler moet.

Reactie Fizi (Ellen Kalkhoven, voorzitter) “Het perspectief van het hoofdlijnenakkoord wordt breed gedragen. De weg er naar toe lijkt te grote financiële consequenties met zich mee te brengen. Alle betrokken partijen moeten op zoek naar een duurzame oplossing voor de gewenste transitie”

Reactie Finance Ideas (Pim Diepstraten, partner) “De financiële positie van ziekenhuizen staat onder druk (ZorgRating 2019). Het risico van overproductie speelt hierin een belangrijke rol. De ambities van het hoofdlijnenakkoord en het contractueel eenzijdig verleggen van de risico’s naar ziekenhuizen zet de financiële positie verder onder druk”

Over de Financiële Zorgthermometer

De Financiële Zorgthermometer is gebaseerd op onderzoek dat elk kwartaal wordt uitgevoerd door Finance Ideas onder de circa achthonderd leden van Fizi, netwerk zorgfinancials. Aan het meest recente onderzoek, dat plaats heeft gevonden in augustus 2019, hebben 102 financials van verschillende zorginstellingen deelgenomen. Het is de vierendertigste keer dat het onderzoek is uitgevoerd.