Bijna helft van de zorginstellingen verwacht negatief resultaat over 2022

Met name door de gestegen kosten voor het inhuren van extern personeel en de krapte op de arbeidsmarkt, verwacht  bijna de helft van de zorginstellingen een negatief resultaat over 2022. Gevolg hiervan is dat één op de vijf zorginstellingen verwacht niet aan haar bancaire convenanten te voldoen. Dit blijkt uit resultaten van de Financiële Zorgthermometer die in december 2022 is uitgestuurd naar circa 800 zorgfinancials.

44% van de zorginstellingen verwacht 2022 met een negatief resultaat af te sluiten

Zorginstellingen zijn bezig met het afsluiten van het boekjaar 2022 en hebben nu goed zicht op het verwachte resultaat. 44% van de zorginstellingen verwacht 2022 met een negatief resultaat af te sluiten. Dit ligt in lijn met de verwachtingen uit het derde kwartaal, toen 40% van de zorgfinancials een negatief resultaat anticipeerde. Het negatieve resultaat wordt in grote mate bepaald door de inzet van extern personeel als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt. Het voortschrijdend ziekteverzuim voor 2022 blijft met 8,5% hoog, maar is beduidend lager dan de 10,7% in het vorige kwartaal. De gestegen energiekosten in 2022 zijn met name voelbaar bij de ziekenhuizen en revalidatiecentra. Bij deze groep zorginstellingen stegen de energiekosten gemiddeld met 65% ten opzichte van een sectorgemiddelde van 38%.

Door de negatieve resultaten verwacht 18% van de zorgfinancials dat minimaal één bancaire convenant niet wordt behaald. In theorie betekent een convenant breach dat de uitstaande leningen direct opeisbaar zijn. In de praktijk gaan banken uiteraard niet direct over tot het opeisen van een lening, maar gaan zij in gesprek met de zorginstelling en komt de zorginstelling mogelijke onder verscherpt toezicht te staan en is een financieel herstelplan nodig.

20% van de zorginstellingen begroot in 2023 een negatief resultaat

Zorginstellingen doen er alles aan om de resultaten op peil te houden, ondanks de hogere personeelskosten, krapte op de arbeidsmarkt, onzekerheid in sommige cao’s en stijgende energielasten. Bij de helft van de zorginstellingen is het energiecontract met vaste tarieven eind 2022 afgelopen, of loopt het energiecontract gedurende 2023 af. In de begrotingen gaan zorginstellingen uit van een gemiddelde energiekostenstijging van 88%. Daarnaast blijft de stijgende inflatie een grote rol spelen voor de overige kosten. Daar staan hogere tarieven tegenover. Ondanks de gestegen tarieven begroot circa 20% een negatief resultaat voor dit jaar.

Ten aanzien van de financiële ratio’s die opgenomen zijn in de bancaire convenanten verwacht 13% van de zorginstellingen dat minimaal één convenant bij voorbaat niet wordt gehaald. Het resultaat en de DSCR zijn de twee ratio’s die naar verwachting het eerste in de knel komen.

Reactie Fizi (Jorrit Wigchert, voorzitter Fizi)

De maatschappelijke opgave tot het beteugelen van de stijging van de zorgkosten botst nu frontaal op de stijging van de personele en materiële kosten voor zorginstellingen. Meer doen met minder blijft het adagium voor de komende jaren. Flexibiliteit en proactiviteit vanuit zorgfinanciers is cruciaal om middelen aan te trekken om te kunnen investeren in de toekomst.

Reactie Finance Ideas (Daan van Houtum, senior adviseur)

Afgelopen jaar is er als gevolg van macro-economische ontwikkelingen een trendbreuk te zien ten opzichte van eerdere jaren. Een groot deel van de zorgaanbieders lijkt dan ook een negatief resultaat te gaan realiseren. Kostendekkende tarieven zijn noodzakelijk om te voorkomen dat zorgaanbieders in zwaar weer komen.

Over de financiële zorgthermometer

De Financiële Zorgthermometer is gebaseerd op onderzoek dat elk kwartaal wordt uitgevoerd door Finance Ideas onder de circa 800 leden van Fizi, netwerk zorgfinancials. Aan het meest recente onderzoek in december 2022 hebben honderdachtentwintig financials van verschillende zorginstellingen deelgenomen.