Uitbraak COVID-19 leidt tot uitstel investeringen in de zorg

Zorgaanbieders zetten alle zeilen bij om het coronavirus het hoofd te bieden. Ondanks de ruimhartige intenties van VWS, zorgkantoren, zorgverzekeraars en gemeenten, leidt de coronacrisis tot grote financiële onzekerheid. Ruim driekwart van de zorginstellingen verwacht een daling van de liquide middelen en een (aanzienlijk) lager jaarresultaat. Zorgaanbieders zetten een groot deel van de geplande investeringen (tijdelijk) in de ijskast.

Onzekerheid

Onder zorginstellingen heerst onzekerheid over de financiële gevolgen van de coronacrisis. Zorgverzekeraars, zorgkantoren, het ministerie van VWS en gemeenten nemen maatregelen om deze onzekerheid weg te nemen. Ze zeggen er alles aan te doen om faillissement te voorkomen. Hierdoor kunnen Zorginstellingen zich volledig richten op het verlenen van zorg. Extra kosten die samenhangen met de coronacrisis kunnen worden gedeclareerd en daarnaast bieden deze partijen compensatie bij omzetderving.

Vertrouwen flinke deuk opgelopen

Ondanks deze maatregelen heeft het vertrouwen in de eigen financiële gezondheid binnen de sector een flinke deuk opgelopen. De vertrouwensindex laat voor alle zorgsectoren een sterk negatieve ontwikkeling zien. Het vertrouwen ligt op het laagste niveau in de afgelopen negen jaar. Daarmee komt de index onder het niveau van 2012-2014, toen het zorgstelsel flink op de schop is gegaan en er aanzienlijke besparingen zijn doorgevoerd.

Verslechtering financiële ratio’s

Uit de Financiële Zorgthermometer blijkt dat 84 procent van de respondenten verwacht een (aanzienlijk) lager jaarresultaat te realiseren dan begroot. Dat geldt voor ziekenhuizen, maar ook in de overige zorgsectoren wordt een omzetderving en/of kostenstijging geanticipeerd die niet volledig gecompenseerd gaat worden. De helft van de respondenten in de medisch-specialistische sector verwacht voor 2020 een dusdanige verslechtering van de financiële ratio’s dat minimaal één van de ratio’s lager komt te liggen dan de eisen van de huisbank.

Investeringsindex laat scherpe daling zien

Zorginstellingen verwachten de komende maanden een sterke daling van de liquide middelen. Bijna de helft van de financials in de zorg houd rekening met een tekort aan liquide middelen. 17 procent hiervan verwacht dit tekort de komende drie maanden. Vooral ziekenhuizen zijn somber over de liquiditeitspositie: 82 procent van de respondenten anticipeert de komende tijd een tekort en 37 procent verwacht dit tekort al in de komende drie maanden. Zorgaanbieders nemen zelf ook maatregelen. De investeringsindex laat voor het komende jaar een scherpe verwachte daling zien. Daarnaast stelt een ruime meerderheid de besluitvorming over grootschalige investeringen (voor onbepaalde tijd) uit.

Reactie Fizi (Ellen Kalkhoven, voorzitter) “Zorgaanbieders zetten zich vol in op de bestrijding van het coronavirus en het waarborgen van zorg en de kwaliteit van zorg. De financiële positie verdient de komende maanden extra aandacht om de gevolgen in kaart te brengen en scenario’s uit te werken.”

Reactie Finance Ideas (Pim Diepstraten, partner) “Investeringen in de zorginfrastructuur zijn de komende jaren hard nodig. Financiële zekerheid voor zorgaanbieders is van belang om de benodigde investeringen na de afloop van de crisis weer snel op te starten.”

Over de Financiële Zorgthermometer

De Financiële Zorgthermometer is gebaseerd op onderzoek dat elk kwartaal wordt uitgevoerd door Finance Ideas onder de circa negenhonderd leden van Fizi, netwerk zorgfinancials. Aan het meest recente onderzoek, dat plaats heeft gevonden in maart 2020, hebben 120 financials van verschillende zorginstellingen deelgenomen. Door de ontwikkeling m.b.t. het coronavirus wordt de Zorgthermometer de komende tijd maandelijks uitgevoerd.