Sectoronderzoek: zijn investeringen uit de Nationale prestatieafspraken meegenomen in de begroting?
Woningcorporaties hebben recentelijk hun begroting voor 2024-2028 ingediend. Wij hebben hen gevraagd in hoeverre de investeringen uit de Nationale prestatieafspraken (NPA) in de begroting zijn opgenomen.
60% van de corporaties heeft alle benodigde investeringen uit de NPA ingerekend in de begroting. De overige 40% niet. Daarnaast verwacht meer dan de helft van de corporaties een (interne) financiële grens te bereiken in de tienjaarsperiode. Dit blijkt uit een recent onderzoek onder circa 130 woningcorporaties die hebben deelgenomen aan de enquête van Finance Ideas.
40% rekent de NPA investeringen niet volledig in
Voor corporaties is dit de tweede begrotingsronde sinds de lancering van de NPA in juni 2022. Zes op de tien corporaties hebben benodigde investeringen uit de NPA ingerekend in de begroting voor 2024 – 2028. De uitkomst is vergelijkbaar met vorig jaar. Eind 2022 schatte 60% van de corporaties 80 – 100% van de opgaven uit de NPA te verwerken in de uiteindelijke begroting. Overigens is het niet verwonderlijk dat niet alle opgaven zijn opgenomen. Aw en WSW vragen om een haalbare begroting. Gezien alle operationele belemmeringen staat het realiseren van de NPA onder druk.
Ruim 50% bereikt binnen tien jaar een (interne) financiële grens
Uit de resultaten blijkt dat meer dan de helft van de corporaties door de eigen interne normen heen gaat of door één van de normen van Aw/WSW. Van alle deelnemers uit de enquête verwacht 22% binnen vijf jaar de grenzen van de toezichthouders te overschrijden. In 65% van de gevallen is de Interest Rate Coverage (ICR) de ratio die overschreden wordt. In andere gevallen is de Loan to Value (LTV) of de solvabiliteit het knelpunt. De grote opgave in combinatie met de marco-economische omstandigheden maakt de opgave dus onhaalbaar voor ruim 20% van de corporaties.
86% van de corporaties wijkt af van renteverwachting in de leidraad economische parameters
Corporaties kunnen afwijken van de leidraad economische parameters indien daar aanleiding voor is. De enquête laat zien dat ruim de helft van de deelnemende corporaties hiervan gebruikt maakt bij het opstellen van hun begroting. Bij corporaties die afwijken wordt in 86% van de gevallen een nadere renteverwachting gehanteerd. Afwijkingen op andere parameters zijn: verwachting loonstijging (35%), verwachting bouwkostenstijging (18,18%) en verwachting prijsinflatie (15%). De uitgebreide resultaten van de het onderzoek volgen hieronder.
Blik op de toekomst
De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat het duurzaam prestatiemodel van woningcorporaties op de lange termijn onder druk staat. Corporaties hanteren steeds vaker het DrieCompartimentenModel om de (on)mogelijkheid van duurzaam presteren in beeld te brengen.
Operationele en financiële uitdagingen hebben effect op het invullen van de ambities uit de Nationale prestatieafspraken, waarbij corporaties in hun begroting deze ambities moeten balanceren met realisme. Verder zijn corporaties bij het invullen van de ambities uit de NPA afhankelijk van externe partijen zoals gemeenten, provincies, ontwikkelaars en bouwers.
Noot voor de redactie
De uitgebreide resultaten van de respondenten zijn hieronder te vinden. Voor een toelichting kunt u contact opnemen met Victor Burger van Finance Ideas, bereikbaar op 06-27219953 of per mail victor.burger@finance-ideas.nl.
Aan de slag met uw financieel sturingskader op strategisch niveau?
Er zijn verschillende manieren om het DrieCompartimentenModel in te zetten binnen uw organisatie. Lees hier meer over de mogelijkheden of neem contact op met Johan Conijn.
Wilt u meer weten over de toepasbaarheid van het DrieCompartimentenModel? Bekijk hier de totale FAQ rondom het model.
Uitgebreide resultaten enquête
Hieronder worden de resultaten per vraag gepresenteerd.
Volgen jullie in je meerjarenbegroting en dPi volledig de macro-economische parameters uit de Leidraad Economische Parameters 2022 van de Autoriteit woningcorporaties (Aw)? Hierbij gaat het over o.a. de rente, inflatie, bouwkostenstijging en loonstijging.
Op welke onderdelen wijken jullie af van de leidraad economische paramters dPi 2023?
Hebben jullie alle benodigde investeringen uit de Nationale Prestatieafspraken ingerekend?
In de NPA is één op de drie nieuwbouwwoningen een woon-zorgwoning. Zitten jullie daar met de huidige MJB boven of onder?
Bereiken jullie gedurende de tien jaarsperiode een (interne) financiële (grens)norm?
Welke ratio wordt overschreden?
"*" geeft vereiste velden aan