FAQ: opstellen meerjarenraming voor de langdurige zorg

Tijdens het webinar over het opstellen van de meerjarenraming voor de langdurige zorg gingen we dieper in op de ontwikkelingen van het Centraal Economisch Plan (CEP) 2025. Daarbij stonden we ook stil bij het effect van de nieuwe (voorlopige) cao-afspraken van de brancheverenigingen in de ouderenzorg en gehandicaptenzorg, in samenwerking met de vakbonden.

In het webinar werd besproken hoe je de meerjarenraming kunt inzetten als effectief hulpmiddel om waardevolle inzichten te verkrijgen. We bespreken de vier meest gestelde vragen.

Webinar gemist en benieuwd naar de opname? Stuur Willem Dekker een bericht.

#1 Impact secundaire arbeidsvoorwaarden op personeelskosten en loonruimte?

Wat is de impact van de secundaire arbeidsvoorwaarden op personeelskosten en hoe past dit binnen de loonruimte?

Op dit moment is het nog onduidelijk wat het exacte effect van de secundaire arbeidsvoorwaarden is. Dit kan namelijk per organisatie verschillen. Voor de jaren 2025, 2026 en 2027 hebben we berekend dat de resterende loonruimte voor de secundaire arbeidsvoorwaarden +1,88% (VVT) en +1,35% (GHZ) bedraagt.

#2 Minimaal hanteringstermijn van tien jaar

Waarom hanteren we bij het opstellen van de meerjarenraming een termijn van minimaal tien jaar?

De vastgoedportefeuille en de investeringsopgave die volgt uit de vastgoedstrategie is vaak relatief eenvoudig in kaart te brengen voor een langere periode. Als een organisatie bij de meerjarenraming een relatief korte horizon (bijvoorbeeld vijf jaar) hanteert, geeft dit een beperkt inzicht.

Het kan voorkomen dat de investeringsopgave de eerste vijf jaar haalbaar is en past binnen de financiële ratio’s van de organisatie. Maar dat er de daaropvolgende vijf jaar geen investeringscapaciteit meer is. Bijvoorbeeld omdat de organisatie al haar overtollige liquiditeit heeft ingezet. Als in de periode van vijf tot tien jaar grootschalige en urgente investeringen op de planning staan, kan dit leiden tot problemen. Door een horizon van tien jaar heb je als organisatie beter grip op de investeringsmogelijkheden.

#3 Timing van de meerjarenraming

Wanneer is het meest geschikte moment om een meerjarenraming op te stellen?

Een logisch moment voor het opstellen van een meerjarenraming is direct na de publicatie van de jaarrekening – of wanneer deze in concept vrijwel definitief is. Op dat moment beschik je over een gecontroleerd en herkenbaar vertrekpunt voor de balans, liquiditeit en financiële ratio’s. Het vertrekpunt voor de exploitatie is in dit geval de begroting.

Een tweede moment is richting Q4, wanneer de begroting definitief is en vaak al een prognose van de balans beschikbaar is, een goed moment om de meerjarenraming op te stellen. Ook hanteren steeds meer zorginstellingen de meerjarenraming als vertrekpunt voor de jaarlijkse kaderbrief. Deze staat bij veel organisaties in mei/juni op de agenda. De Raad van Toezicht stelt steeds vaker eisen aan langetermijnprognoses en wenst inzicht in de financiële continuïteit van de zorginstelling en de haalbaarheid van het strategisch beleid.

Een financiële analyse kan verduidelijken welke EBITDA(R) nodig is om de investeringsopgaven (voortkomend uit het strategisch vastgoedbeleid en de digitaliseringsstrategie) te realiseren. Daarnaast vraagt de Raad van Toezicht vaak om scenarioanalyses, waarbij verschillende toekomstbeelden doorgerekend zijn. Dit helpt bij het identificeren van mogelijke risico’s en de beschikbare bijstuurmogelijkheden.

#4 Sturen op EBITDA(R) in plaats van resultaat

Waarom is het belangrijk om te sturen op EBITDA(R) en niet alleen op resultaat?

Veel zorginstellingen sturen in de begrotingscyclus vaak op een resultaat van 1% tot 2% van de omzet. Zorginstellingen weten welke kapitaallasten ze komend jaar kunnen verwachten en welke EBITDA(R) ze moeten realiseren om onderaan de streep positief uit te komen. Bij een grote toekomstige investeringsopgave nemen de kapitaallasten echter toe.

Het onderzoek Financieel vooruitzicht gehandicaptenzorg blijft onzeker toont aan dat de laatste tien jaar de kapitaallastenratio van zorginstellingen is gedaald. Door onzekerheid over tarieven zijn investeringen uitgesteld. Met de meerjarenraming krijgt een organisatie snel inzichtelijk wat de impact is van de investeringsopgave die volgt uit het strategisch beleid. Het geeft ook inzicht in welke EBITDA(R) nodig is om deze investeringslast te dragen. Door een langetermijnperspectief te hanteren, kan een organisatie tijdig voorsorteren op een versterking van de EBITDA, die uiteindelijk nodig is om te kunnen investeren.

Ook interessant: EBITDA als belangrijkste sturingsmiddel

Hulp nodig bij het opstellen van een meerjarenraming?

Heeft u vragen over het opstellen of behoefte aan ondersteuning bij het opstellen van een meerjarenraming? Onze financiële experts denken graag met u mee. Neem voor vragen vrijblijvend contact op met Daan van Houtum.