Uitstel publicatie IBW

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft 6 maart een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. Hierbij de belangrijkste punten voorzien van commentaar.

Onderzoek volkshuisvestelijke opgave en financiële draagkracht

Eind 2019 komen de resultaten van een onderzoek naar de volkshuisvestelijke opgave in samenhang met de financiële draagkracht van de sector beschikbaar. Dit onderzoek wordt geïnitieerd op basis van Kamervragen en afspraken uit het concept-Klimaatakkoord.

Het onderzoek bestaat uit de volgende onderdelen:

• Kwantificering in omvang en kosten van de maatschappelijke opgaven voor woningcorporaties.
• Confrontatie hiervan met de financiële slagkracht van de corporatiesector op korte en lange termijn, op landelijk en regionaal niveau.
• Indien dit nodig blijkt, voorstellen formuleren om te komen tot een goede balans tussen financiële slagkracht en maatschappelijke opgaven.

Het dilemma dat ook uit de brief blijkt, is het definiëren van de maatschappelijke opgave. De minister benadrukt dat deze opgave lokaal wordt bepaald in samenspraak tussen gemeenten, huurdersorganisaties en corporaties. De lokale verschillen kunnen groot zijn. In het onderzoek wordt tegemoet gekomen aan deze differentiatie door te werken met verschillende scenario’s.

Concurrentie binnen doelstellingen

Als de opgave voor de sector groter is dan de financiële middelen ontstaat er concurrentie tussen de doelstellingen. Offeren we betaalbaarheid op om de duurzaamheidsdoelstellingen 2050 te halen of is 2060 ook goed? Accepteren we dat de beschikbaarheidsproblematiek langzamer wordt opgelost (wachtlijsten) als gevolg van verduurzaming? Wat vinden wij als maatschappij belangrijk en wat is de taak van de corporaties? In de brief van de minister lijkt de maatschappelijke opgave gelijk te worden gesteld aan de volkshuisvestelijke opgave. Zeker als de wensen de draagkracht overstijgen, is het belangrijk de taak van corporaties scherp te markeren.

IBW 2019 uitgesteld

De minister refereert aan de introductie van de beleidswaarde en de brief die Aw en WSW hierover hebben gepubliceerd. Er wordt aangeven dat de kwaliteit van de beleidswaarde voor de eerste keer voldoende is bij de verantwoordingsinformatie over 2018. Er wordt aangeven dat de kwaliteit van de beleidswaarde bij de komende jaarrekening van voldoende kwaliteit is. Deze informatie moet voor 1 juli 2019 zijn ingediend. De minister wil de indicatieve bestedingsruimte (IBW) die ieder jaar wordt gepubliceerd, baseren op een beleidswaarde met een voldoende kwaliteitsniveau. Daarom wordt de publicatie van de IBW verschoven van juli naar september 2019.

Opvallend hierbij is het vertrouwen in de kwaliteit van de beleidswaarde van de verantwoordingsinformatie. Eén van de belangrijkste kwaliteitsslagen is de uniformering van de onderhoudsnorm. Een onderdeel hiervan is de consultatie van SBR-Wonen. De reactietermijn van de consultatie is op 1 maart gesloten. De conclusies moeten nog getrokken worden. De jaarrekeningen 2018 zijn dus niet gebaseerd op de SBR-definities en toepassing. Als de definities toegepast zouden worden, geeft dit bij vele corporaties aanzienlijke wijzigingen in zowel de kasstroom- als de vermogensratio’s.

Een praktijkvoorbeeld

Een corporatie die volgens de SBR definities 50% van het huidige verbeteringsprogramma naar onderhoud moet verplaatsen, heeft uitgerekend dat de ICR daalt met meer dan 0,3. Daarnaast leiden de toegenomen onderhoudslasten tot een hogere onderhoudsnorm in de beleidswaarde. De resulterende hogere afslag “kwaliteit” verlaagde de beleidswaarde met 11%. Voor deze corporatie betekende dit dat er zowel een ICR als een LTV probleem ontstond.

Het is zeer de vraag of de beleidswaarde van de jaarrekening van voldoende kwaliteit is voor zowel IBW als voor het ontwikkelen van normen door Aw en WSW. Deze normen worden overigens eind 2019 gepubliceerd.

Meer weten over de beleidswaarde of de effecten van SBR?

Heeft u vragen over de effecten van SBR op uw beleidswaarde? Stel uw vraag aan Daan Vrijmoet, hij denkt graag met u mee.