Aandachtspunten Aw & WSW voor uw meerjarenbegroting

Het zijn drukke tijden voor de corporatiemedewerkers die zich bezig houden met de begroting. En dan hebben we het niet alleen over de financiële medewerkers, maar ook over de collega’s die input leveren aan de onderhouds- en investeringsbegroting. Wij voeren voor diverse corporaties een controle uit op de meerjarenbegroting. Hierbij de vier veelvoorkomende bevindingen en de vier aandachtspunten van de Aw.

Aandachtspunten van Aw & WSW

Op 9 september j.l. hebben Aw en WSW aandachtspunten voor de begroting gepubliceerd. Het zijn concrete onderwerpen die Aw en WSW verwachten terug te zien in begroting en toelichting. Deze punten nemen wij mee in onze second opinions en u hopelijk in het begrotingsproces.

#1: Realiseerbaarheid meerjarenbegroting

Aw en WSW constateren dat de afwijking tussen begroting en realisatie soms erg groot is en vinden dit niet acceptabel.  Verwacht wordt dat in de meerjarenbegroting een toelichting wordt opgenomen waarin ingegaan wordt op de realiseerbaarheid van de begroting. Hier lijken de corporaties in de klem te komen. Er is bij veel corporaties de wil en de financiële ruimte om de gevraagde productie te leveren. Grond, vergunningen en concrete (turn-key) projecten blijven achter. Neem je na jaar twee of drie alleen op wat realistisch is en blijven de aantallen hierdoor achter? Of neem je op wat je wilt realiseren om druk te houden op het creëren van de juiste randvoorwaarden?

#2: Relatie tussen meerjarenbegroting en gemaakte prestatieafspraken

Het valt Aw op dat veel corporaties in de meerjarenbegroting geen aandacht schenken aan de relatie tussen prestatieafspraken en de begroting. In het licht van het wettelijk kader en de Nationale Prestatieafspraken wenst Aw een toelichting op de mate waarin de corporatie recent gemaakte prestatieafspraken heeft vertaald in de meerjarenbegroting. Een logische vraag van Aw en WSW, maar niet altijd eenvoudig te beantwoorden. De meeste prestatieafspraken zijn van (net) voordat de Nationale Prestatieafspraken zijn vastgelegd. Er zijn corporaties die een extra ronde met de gemeente hebben georganiseerd, maar dat geldt niet voor allemaal.

#3: Doorwerking Nationale Prestatieafspraken in huurbeleid

Aw en WSW vinden het van belang dat corporaties in de toelichting bij de meerjarenbegroting aandacht besteden aan het huurbeleid en in het bijzonder de aanpassingen die de corporatie noodzakelijk acht in relatie tot deze prestatieafspraken.

#4: Scenario-analyses

Aw en WSW verwachten dat corporaties in de meerjarenbegroting enkele scenario’s opnemen, gezien de zeer volatiele macro-economische omgeving. 

Tip: Tijdens de training Financiële sturing gaan we dieper in op financiële kaders en financieringscapaciteit.

Vier vragen voor uw meerjarenbegroting

De kwaliteit van de meerjarenbegrotingen die wij controleren is over het algemeen goed. De aandachtspunten die wij met enige regelmaat zien terugkomen hebben vooral betrekking op verdere verbetermogelijkheden.

#1: Is uw datakwaliteit op orde?

Als de informatie waarop de begroting is gebaseerd beter op orde is, dan neemt de kwaliteit van de begroting toe. Een open deur misschien, maar bij veel corporaties blijft hier wat te wensen over.

#2: Is de kaderbrief voldoende scherp?

Is het beleid van uw corporatie zo scherp geformuleerd dat het voldoende richtinggevend is voor de begroting? Zeker na het publiceren van de Nationale prestatieafspraken is er alle reden om een update van de kaderbrief te maken.

Tip: We hebben een template ontwikkeld dat u kunt gebruiken voor het opstellen van de kaderbrief.

#3: Hoe gaat u om met de prioriteren van investeringen?

Het blijkt lastig voor veel corporaties om aan te geven waarom een bepaalde mix van ingrepen in de begroting is gepland en hoe de prioritering heeft plaatsgevonden. Hoe gaat dit bij uw corporatie en wat betekent dit voor de financiering?

#4: Heeft u de consequenties van externe financiering niet-DAEB ambities scherp?

De prestatieafspraken gaan uit van een forse inzet op de middenhuur. Hoe gaat u hiermee om en wat betekent dat voor de financiering?

Grootste uitdaging ligt in de realisatie van plannen

De Nationale prestatieafspraken hebben het proces van de begroting voor dit jaar extra onder druk gezet. Het is goed dat Aw en WSW duidelijk maken wat zij van u verwachten op een aantal cruciale onderdelen. Het meest spannend vind ik de realisatie van de plannen. Er gaat de afgelopen tijd veel tijd zitten om de aantallen nieuwe woningen af te stemmen tussen nationale overheid, provincie, gemeenten en corporaties. Belangrijk, maar het werkelijke pijnpunt is dat de plannen niet worden uitgevoerd. De oorzaak ligt lang niet altijd bij  de corporatie, maar die wordt er wel op aangekeken. Aw en WSW hechten steeds meer waarde aan de realisatie van de plannen. Corporaties kunnen knel komen te zitten tussen ambities om maximaal te presteren en de mogelijkheden die hen geboden worden om deze ambities waar te maken.

Vragen over deze bevindingen of uw meerjarenbegroting?

De komende weken wordt de meerjarenbegroting afgerond en voorgelegd bij de RvC. Heeft u behoefte aan een second opinion op uw meerjarenbegroting of ondersteuning bij het opstellen ervan? Lees hier meer over onze mogelijkheden of stel uw vraag direct aan Jeroen Dungelmann of Daan Vrijmoet.

Wilt u de uitvoerbaarheid van uw beleid over een langere tijdshorizon bezien, dan is het Corporatie PrognoseModel een bruikbaar hulpmiddel.

Zelf aan de slag om uw kennis te vergroten?

Wilt u aan de slag met de constante verbetering van uw begroting en financiële sturing? Tijdens de opleiding Financiële sturing krijgt u inzicht in de theorie achter financiële sturing, de benodigde beoordelingscriteria en de samenhang hiertussen. Wilt u meer weten over het omgaan met de Nationale prestatieafspraken én gezond blijven op lange termijn? Tijdens de opleiding Koers houden in zwaar weer duiken we in de actuele ontwikkelingen die van invloed zijn op uw financiële positie, het definiëren van passende grenzen voor uw corporatie en de mogelijkheden om bij te sturen als deze grenzen bereikt worden.