Investeringsmachine corporatiesector hapert door stijgende bouwkosten

De bouwkosten zijn de afgelopen maanden sterk gestegen. De komende begrotingsronde dienen corporaties concrete investeringsvoorstellen op te nemen voor de inzet van de afgeschafte verhuurderheffing. Dit verhoogt de vraag aan ketenpartners/aannemers en leidt mogelijk tot extra druk op de bouwkosten. Dit blijkt uit een recent onderzoek onder circa 160 woningcorporaties die hebben deelgenomen door middel van het invullen van onze enquête over de bouwkostenstijging.

70% van de corporaties ervaart heronderhandeling

De impact van de bouwkostenstijging voor corporaties is groot. Meer dan 70% van de corporaties ervaart heronderhandelingen over eerder gemaakte prijsafspraken. Daarnaast ontvangt meer dan 72% geen fixed-price aanbiedingen op dit moment. Reden hiervoor zijn de sterk stijgende energieprijzen en toenemende schaarste aan grondstoffen. Het werken met ketenpartners lijkt corporaties mogelijkheden te geven de bouwkostenstijging te dempen. Dat neemt niet weg dat door de bouwkostenstijging de druk op lopende en toekomstige investeringsprojecten toeneemt.

40% overweegt lopende projecten stil te leggen

Lopende projecten worden momenteel nog nauwelijks stilgelegd, maar 40% overweegt dit wel te gaan doen. Dit beeld wordt bevestigd bij investeringsprojecten waar nog over besloten moet worden. Bijna 28% van de deelnemers geeft aan dergelijke projecten te heroverwegen en meer dan 50% sluit heroverwegen in de toekomst niet uit.

Huurders gaan effect merken

Daarnaast geven corporaties aan dat ook huurders niet gaan ontkomen aan de gevolgen van stijgende bouwkosten. Bijna 40% geeft aan mogelijke maatregelen te nemen zoals een hogere aanvangshuur, lagere kwaliteit of nog niet gespecificeerde ingrepen. Het overgrote deel van de deelnemende corporaties is van plan extra aandacht te besteden aan scenarioanalyses van bouwkostenstijgingen en de implicaties voor het investeringsprogramma in de komende begrotingsronde.

Investeringsmachine draait, maar hoe lang nog?

Het beeld dat uit de enquête ontstaat, is dat de investeringsmachine op dit moment nog draait, maar dat haperingen dreigen als de huidige prijsontwikkeling doorzet. Met begrotingsscenario’s wordt inzichtelijk of bijsturen op het investeringsprogramma kan worden uitgesteld of dat ingrepen op de korte termijn noodzakelijk zijn.

Uw investeringsportemonnee bepalen?

In de voorbereiding van de begroting 2023 en verder, is het zinvol om opnieuw te kijken naar de mate en snelheid waarin uw corporatie bereid is om in te teren op het opgebouwde eigen vermogen. Het Corporatie PrognoseModel is daarbij een goed hulpmiddel. Met dat model kunt u op strategisch niveau inzicht krijgen in de financiële consequenties van aangepaste investeringsprogramma’s zodat u een goed onderbouwde keuze kunt maken. Lees hier meer over de mogelijkheden.

Wilt u sparren over uw situatie en deze mogelijkheden? Neem vrijblijvend contact op met Daan Vrijmoet of stel uw vraag via onderstaand formulier.

Uitgebreide resultaten enquête

Hieronder worden de individuele vragen toegelicht.

Lopende projecten worden nauwelijks stilgelegd

Bijna alle respondenten geven aan lopende projecten (nog) niet stil te leggen als gevolg van bouwkostenstijgingen (97,5%), maar 40% overweegt dit wel. Vier woningcorporaties leggen op dit moment lopende projecten stil.

Merendeel projecten (nog) niet heroverwogen

Bijna 73% van de corporaties heroverweegt vooralsnog geen projecten waarover nog besloten moet worden, maar meer dan 54% van de respondenten sluit heroverwegen in de toekomst niet uit. Een kleine 28% van de bevraagde corporaties heroverweegt momenteel projecten waarover nog besloten moet worden.

Prijsafspraken worden heronderhandeld

Bij zeven op de tien corporaties worden prijsafspraken heronderhandeld door de aannemer, ketenpartner of projectontwikkelaar. Ongeveer 30% van de corporaties heeft deze ervaringen (nog) niet gehad.

Fixed-price aanbiedingen moeilijk verkrijgbaar

Meer dan 70% van de corporaties krijgt momenteel geen fixed-price aanbiedingen. Een kleine 30% ontvangt deze nog wel.

Ketenpartnersamenwerking helpt bij beheersing kosten

55% van de corporaties geeft aan dat het werken met ketenpartners helpt om de kostenontwikkeling in de hand te houden. Een kleine 12% geeft aan dat de samenwerking niet helpt met het in de hand houden van de kosten. Eén op de drie corporaties geeft aan niet te werken met ketenpartners (11%) of geen zicht te hebben of dit wel of niet helpt bij het in de hand houden van de kostenontwikkeling (22%).

50% van de corporaties zegt dat bouwkostenstijging gevolgen gaan hebben voor huurders

Van deze 50% geeft 28% aan nog niet te weten op welke manier de bouwkostenstijging gevolgen gaat hebben voor huurders. 15% overweegt concessies te doen ten aanzien van het programma van eisen om tegen huidige prijzen alsnog te kunnen bouwen. Een kleine 6% overweegt een hogere aanvangshuur te vragen. 41% van de bevraagden geeft daarentegen aan dat de gestegen bouwkosten geen gevolgen gaan hebben voor huurders. 10% heeft geen beeld of de stijgende bouwkosten gevolgen gaan hebben voor huurders.

Bouwkostenscenario’s maken voor begrotingsronde

Drie op de vier corporaties is van plan in de komende begrotingsronde extra aandacht te besteden aan scenarioanalyses van bouwkostenstijgingen en wat dit betekent voor het investeringsprogramma. 22% van de bevraagden heeft nog niet besloten of ze hier extra aandacht aan zullen besteden. Slechts vijf respondenten zijn niet van plan extra aandacht te besteden aan scenarioanalyses van bouwkostenstijgingen.