Drie kernwoorden voor wonen en zorg in 2022

Een nieuw jaar. Een mooi moment om even terug en vooruit te kijken. Binnen het thema wonen en zorg stond in 2021 vooral het vormen van een visie centraal. De Taskforce Wonen en Zorg spoorde gemeenten aan om een woonzorgvisie te ontwikkelen. Voor zover dat nog niet gaande was, leidde dit op veel plaatsen tot een gesprek tussen gemeenten en woningcorporaties over gezamenlijke ambities en (on)mogelijkheden. Soms sloten ook – hieperdepiep hoera – zorginstellingen aan bij dit gesprek. En in een aantal gevallen – de vlag kan uit! – leidde dit tot concrete afspraken over samenwerking. En daarmee komen we bij de kern van wonen en zorg in 2022: het versterken van samenwerking. Wij zien daarbij drie concrete uitdagingen die we in 2022 willen helpen oplossen.

Uitdaging 1: Elkaar (nog) beter begrijpen om tot effectievere samenwerkingsverbanden te komen

In 2021 hebben we gemerkt dat bestuurders van corporaties en zorginstellingen en de wethouders de opgave in wonen en zorg steeds beter in beeld krijgen. Zo organiseerden Finance Ideas en SiRM afgelopen voorjaar een bijeenkomst voor bijna vijftig wethouders en bestuurders, waarbij zonder uitzondering bestuurlijke ambitie werd uitgesproken om extra inzet voor wonen en zorg te plegen. Wat ook duidelijk werd, is dat bestuurders van woningcorporaties en zorginstellingen en wethouders elkaars wereld vaak nog niet goed genoeg begrijpen. Op diverse plaatsen is het initiatief genomen om aan ‘bestuurlijke kennisdeling’ te doen, met als uitkomst dat men elkaar gemakkelijker weet te vinden in afspraken over samenwerking. Die ontwikkeling moet zich in 2022 stevig doorzetten omdat alleen vanuit samenwerking een goed aanbod in wonen en zorg ontstaat. Vanuit Finance Ideas dragen wij hier graag aan bij met onze trainingen en een programma voor bestuurlijke kennisdeling.

Uitdaging 2: Samen slimme woonzorgconcepten met toekomstbestendig vastgoed ontwikkelen

In de afgelopen decennia was zorgvastgoed van de buitenkant duidelijk als zodanig herkenbaar. Vanuit regelgeving gedreven werden veelal grootschalige verpleeg- en verzorgingshuizen gebouwd met zowel van binnen als buiten een grote mate van uniformiteit. Steeds meer corporaties en zorginstellingen zien dat deze ‘one size fits all’ aanpak lang niet alle zorgbehoevende bewoners kan bekoren. Tegelijkertijd is ook realisme op zijn plaats. Een toenemend tekort aan zorgpersoneel en mogelijke druk op huisvestingsbudgetten vraagt om efficiënte woonzorglocaties, waarbij schaal een van de bepalende factoren is. Gelukkig zijn op diverse plaatsen al mooie en toekomstbestendige plannen gerealiseerd, ook voor mensen met de kleinste portemonnee. De uitdaging voor 2022 is in onze ogen om op basis van visie en de lokale woningmarkt(ontwikkelingen) te bepalen welke woonzorgconcepten voor uw eigen corporatie én voor uw hurende zorginstellingen toekomstbestendig zijn. Wij zien meerwaarde in ‘standaardisatie van variatie’. Dat betekent gestandaardiseerde woonzorgconcepten vanuit verschillende typen vastgoed, passend bij de woonzorgbehoefte van bewoners en met inachtneming van noodzakelijke effectiviteit in de zorgverlening. Door samen heldere standaarden te ontwikkelen, wordt besluitvorming op projectniveau eenvoudiger en komen we soepeler en sneller tot de gewenste toename in het aanbod.

Uitdaging 3: Samen de toekomstbestendigheid van huurovereenkomsten verbeteren

De regelgeving ten aanzien van de bekostiging van zorgvastgoed is het afgelopen decennium sterk gewijzigd. Ook in de komende jaren lijkt het aannemelijk dat wijzigingen gaan plaatsvinden, al dan niet in de vorm van regionale differentiatie en/of kortingen in vastgoedbudgetten van zorginstellingen. Daarnaast wordt als gevolg van het scheiden van wonen en zorg en de introductie van het ‘volledig pakket thuis’ een toenemend deel van het woonzorgvastgoed direct aan bewoners verhuurd. Steeds meer corporaties en zorginstellingen ontwikkelen daarom flexibele vormen van verhuur, waarbij vooral de bewoner bepaalt welke optie het meest aantrekkelijk is in zijn/haar persoonlijke situatie. Dit draagt bij aan toekomstbestendigheid en klantgerichtheid, maar kan de beschikbare budgetten voor vastgoed verkleinen. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van nieuw vastgoed of het aangaan van een nieuwe huurovereenkomst, is het verstandig om vroegtijdig met elkaar in gesprek te gaan over een toekomstbestendige verdeling van lusten en lasten.

Finance Ideas schreef in dit perspectief in 2021 bijvoorbeeld een aantal standaardbepalingen waarmee het risico op toekomstige budgetkortingen voor zorginstellingen op een goede wijze in een huurovereenkomst wordt verwerkt. Ook adviseerden wij diverse corporaties en zorginstellingen over hoe om te gaan met mogelijke wijzigingen in de NHC-bekostiging en discussiepunten vanuit historische regelgeving en verouderde huurovereenkomsten. En regelmatig ondersteunden wij bij het opstellen, beoordelen en doorrekenen van businesscases in wonen en zorg. Daar gaan wij in 2022 met veel energie mee door.

Team wonen en zorg staat ook in 2022 voor u klaar!

In 2021 maakte team wonen en zorg een mooie ontwikkeling door. We gaven trainingen over wonen en zorg(vastgoed) aan ruim 120 corporatieprofessionals, startten een Platform Zorgvastgoed, verwelkomden diverse nieuwe klanten en beoordeelden meer dan 150 bestaande en nieuw te ontwikkelen woonzorgcomplexen in het kader van risicoanalyses, businesscases en second opinions. Ook ondersteunden we diverse corporaties bij het vormgeven van huurcontracten en samenwerkingsovereenkomsten met zowel zorginstellingen als particuliere initiatieven.

Op al deze thema’s (en meer) staat team wonen en zorg van Finance Ideas ook in 2022 weer voor u klaar. Wilt u weten of wij ook iets voor uw corporatie kunnen betekenen? Een vrijblijvende kennismaking hoeft u niet meer dan een half uur te kosten (en als wij bij u op bezoek mogen komen eventueel een kop koffie of thee…). Neem contact op met het team om te sparren over de mogelijkheden voor uw corporatie.