Woningcorporaties halen energiedoel niet

De resultaten uit het onderzoeksrapport van Finance Ideas.

In het dagblad Trouw zijn vandaag de resultaten verschenen van het onderzoek van Finance Ideas. Finance Ideas onderzocht de meerjarige investeringsplannen van corporaties en de renovaties die op stapel liggen. Woningcorporaties slagen er niet in om voldoende woningen energiezuinig te maken. Vijf jaar geleden spraken zij met elkaar af dat al hun woningen in 2020 gemiddeld energielabel B moeten hebben. Die doelstelling halen ze volgens de onderzoekers pas in 2030. Dat schrijft financieel adviseur Finance Ideas in een onderzoeksrapport, gemaakt in opdracht van branchevereniging voor woningcorporaties Aedes.

Slechts 35% van de corporaties haalt de doelstelling

Uit het onderzoek van Finance Ideas blijkt dat corporaties de komende jaren 10 miljard euro hebben uitgetrokken om hun oudere, energie slurpende woningen onder handen te nemen. Maar willen ze over krap drie jaar op het gros van hun woningen energielabel B kunnen plakken, dan moet er minstens 5,9 miljard bij. Ook moeten ze dan twee keer zo veel renoveren als nu. Volgens de huidige vooruitzichten halen slechts 117 van de 334 onderzochte corporaties (35 procent dus) de doelstelling. Corporaties hebben met hun 2,3 miljoen woningen dertig procent van de Nederlandse woningmarkt in het bezit. Die sociale huurders stoten samen met de rest van de Nederlandse huishoudens jaarlijks zo’n 4 ton aan CO2 uit, voornamelijk door te stoken.

Verduurzaming in grote steden valt zwaar

Om die reden besloten corporaties in 2013 hun plannen op te nemen in het landelijke Energieakkoord, opgesteld door onder andere het Rijk, werkgevers, de vakbeweging en ­diverse maatschappelijke organisaties. Lukte het ze met het isoleren van muren, daken, gevels en vloeren hun woningen op te krikken naar energielabel B, dan is in ieder geval een derde van de woningmarkt ­minder milieuvervuilend, was het idee. Vooral in grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag valt het verduurzamen corporaties zwaar. Daar staan veel oudere woningen, en corporaties beschikken vaak niet over de financiële middelen om de benodigde verbouwingen uit te voeren. Voor de sector als geheel, ruim tachtig procent, is geldgebrek geen probleem. Maar, zeggen de onderzoekers, als er volop wordt verduurzaamd, dan komen andere verplichtingen in het nauw, zoals huurmatiging en het bouwen van extra woningen.

Redenen voor de vertraging

Het rapport wakkerde in corporatieland flink wat discussie aan, zegt Aedes-voorzitter Marnix Norder. “De afgelopen jaren hebben corporaties zich vooral beziggehouden met de nieuwe Woningwet en de daarbij behorende ingrijpende reorganisaties. Het verduurzamen kwam zo op een lager pitje terecht. Maar nu zie ik dat corporatiebestuurders er goed van doordrongen zijn dat verduurzamen een belangrijk agendapunt is.” Die ‘awareness’, zoals Norder het omschrijft, gaat ervoor zorgen dat corporaties niet pas in 2030, maar al in 2021 de doelstelling in het Energieakkoord halen.

Hoe? Door nu toch nog alles op alles te zetten, zegt Norder. “Wij denken dat we dit kunnen.” Maar een makkelijke opgave is het niet, geeft hij ook toe. Corporaties zitten nog altijd vast aan de verhuurdersheffing. Daarmee spekken ze de staatskas jaarlijks met 1,7 miljard euro. “Dat helpt natuurlijk niet mee. Het beperkt de ruimte om te investeren in verduurzaming.” Wat de boel ook vertraagt: wil een corporatie een appartementencomplex onder handen nemen, dan moet 70 procent van de bewoners daarmee instemmen. “Als corporaties bewoners kunnen garanderen dat hun totale woonlasten (kale huur en energiekosten) niet omhoog gaan, dan vind ik dat die eis van 70 procent niet nodig is”, stelt Norder.

Extra geld nodig

Lukt het de sociale verhuurders ondanks alle obstakels toch om in 2021 energielabel B op de meeste van hun woningen te plakken, dan wordt het lastig om een andere doelstelling in het Energieakkoord te halen, zegt Norder. “In 2050 moeten alle woningen net zoveel energie opwekken als dat ze verbruiken. Dat betekent dat er grotere ingrepen nodig zijn. Willen corporaties dat kunnen doen, dan moet er echt extra geld bij. Anders redden we het niet.”

Wilt u meer weten of het onderzoek van Finance Ideas? Neem dan contact op met onze adviseurs.

Bron vermelding: Trouw